نکته ای چند دربارۀ فرهنگ شرف نامه

Authors

شوکت رستم اف

استادیار

abstract

فرهنگ شرف نامه تألیف ابراهیم قوامی فاروقی ازجمله آثار گران مایۀ زبان و ادب فارسی است که نگارش آن در سال ۸۷۸ق در بیهار هند به پایان رسیده است. منابع علمی اطلاعات مختلفی درباره شرف نامه و مؤلف آن به دست داده اند؛ ازجمله اینکه قوام الدین فاروقی آن را به شرف مرشد خویش، شرف الدین احمدبن یحیی منیری، شرف نامۀ منیری نام گذاری کرده است. در فهرست های مختلف گنجینه های خطی دربارۀ مندرجه، شکل و زمان کتابت نسخه های گوناگون فرهنگ شرف نامۀ منیری معلومات فراوان است. مقالۀ حاضر برمبنای دو نسخۀ تاجیکستانی این فرهنگ تهیه شده است. تحلیل این دو نسخه نشان می دهد که شرف نامۀ منیری دارای ارزش های علمی و ادبی فراوانی بوده که نشان دهندۀ ظهور مرحلۀ مهم رشد و تکامل فرهنگ نویسی در قرن پانزدهم میلادی است. از ویژگی های مهم این فرهنگ، غنای ترکیبات لغوی، بالا بودن ارزش علمی معلومات ارائه شده، ذکر حرکات لغات و تفسیر با مرادف ها و اوزان و ذکر جامع معانی، کاربرد اصول شرح معانی برخی شواهد، و اقتباس از قرآن کریم و احادیث در تفسیر معنی ها و شرح برخی ابیات است که در این مقاله با ذکر شاهدمثال هایی بدان ها پرداخته شده است. از مجموع مطالب ذکرشده در این مقاله می توان نتیجه گرفت علم لغت نگاری فارس و تاجیک در قرن پانزدهم تحولات عجیبی را پشت سر گذاشته و به روش های جدیدی دست یافته است که بعدها برای ظهور فرهنگ های جامع زمینه های مفیدی فراهم کردند.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

نکته ای چند دربارۀ تحوّل شکلی و معنایی ساقی نامه ها (با تأکید بر تذکرۀ میخانه)

یکی از موضوعات شعری در ادب فارسی، ساقی نامه سرایی است. این موضوع ادبی که با نظامی گنجوی و چه بسا با الهام گرفتن وی از اشعار موسوم به خمریّات ـ که البتّه پیش تر سابقه ای هم داشته است ـ پدید آمد، پس از نظامی مورد توجّه گویندگان مختلف در اعصار گوناگون قرار گرفت و در عین حال دچار تغییرات و تحوّلاتی شد. بررسی و مطالعه دربارۀ این تحوّلات که آن را می توان به سه بخش تحوّل در قالب (استفاده از بعضی قالب های دی...

full text

چند نکته درباره فرهنگ علوم رفتاری

روانشناسی علمی به مثابه علم جدیدی که سابقه ای طولانی در عرصه علم ندارد در مسیر انتقال و ترجمه نیاز به اصطلاحات و واژه های مناسب و معادل در زبان فارسی پیدا می کند. فرهنگ علوم رفتاری تلاشی است در جهت یافتن معادلها و تعاریف مناسب برای واژه های این علم جدید و علوم مرتبط با آن نظیر علوم تربیتی‘ مقاله حاضر سعی دارد با نقد و ارزیابی از این کتاب به رفع اشکالات موجود در آن در چاپهای آتی کمک نماید.

full text